Βιογράφοι

Να κι ένα μικρό χρονολόγιο των βασικών σταθμών της ζωής του Α. Παπαδιαμάντη από τους Α. Σαχπαζίδη και Κ. Παφραλίδη:

Χρονοδιάγραμμα	Α. Παπαδιαμάντη
4 Μαρτίου 1851	Γέννηση
Τόπος γέννησης	Σκιάθος
Πατέρας	Αδαμάντιος Εμμανουήλ
Μητέρα	Γκιουλώ (Αγγελική)
Αδέρφια	Εμμανουήλ, Γεώργιος, Ουρανία, Χαρίκλεια, Αλέξανδρος, Σοφούλα, Κυρατσούλα
1856-1860	Φοίτηση στο Δημοτικό σχολείο Σκίαθου
1860-1862	Φοίτηση στο ελληνικό σχολείο Σκίαθου
1865-1866	Φοίτηση Γ' τάξεως στο Σχολαρχείο Σκοπέλου
1867-1868	Εγγράφεται στην Α' τάξη του Γυμνασίου Χαλκίδος, αλλά στο δεύτερο έτος το εγκαταλείπει λόγω της σύγκρουσης του με τον καθηγητή των θρησκευτικών
Σεπτέμβριος 1869	Δίνει εξετάσεις, παίρνει το ενδεικτικό της Β' τάξης του Γυμνασίου Χαλκίδος και τον Οκτώβριο εγγράφεται στη Γ' τάξη του Γυμνασίου Πειραιώς
Τέλη Ιανουαρίου 1870	Διακόπτει τη φοίτησή του στο Γυμνάσιο του Πειραιά και επιστρέφει στην Σκιάθο
26 Σεπτεμβρίου 1873	Φτάνει στην Αθήνα, δίνει με επιτυχία εξετάσεις και γράφεται στη Δ' τάξη του Βαρβακείου Λυκείου
16 Σεπτεμβρίου 1874	Απολυτήριο Βαρβακείου Λυκείου
25 Σεπτεμβρίου 1874	Εγγραφή στη Φιλοσοφική σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών
1879-1880	Το πρώτο μυθιστόρημα δημοσιεύεται
1880-1881	Στρατιωτική θητεία
1908	Επιστροφή στη Σκιάθο
Νοέμβριος 1910	Αρρωσταίνει από πνευμονία
3 Ιανουαρίου 1911	Θάνατος

Πηγή έμπνευσης του Παπαδιαμάντη ήταν υπαρκτά πρόσωπα της Σκιάθου ή πρόσωπα από τον κοινωνικό του περίγυρο στην Αθήνα. Έτσι και ο Παπαδιαμάντης μπορούμε να πούμε ότι στη «Φόνισσα» βασίζεται σε κάποια δικά του βιώματα, γιατί έχει πολλά κοινά στοιχεία μαζί της. Και αυτός στην οικογένειά του είχε ανύπαντρες αδερφές που επηρέασαν την ζωή του, δηλαδή ο ίδιος από υποχρέωση απέναντί τους δεν παντρεύτηκε ποτέ. Επίσης έζησε μέσα στη φτώχεια, τις στερήσεις και τις ευθύνες. Ακόμα, η Φραγκογιαννού είχε έναν γιο παράφορο που ήθελε να την σκοτώσει, γεγονός που απηχεί ακόμα ένα προσωπικό βίωμα του Παπαδιαμάντη ο οποίος είχε έναν αδερφό που έμπλεκε συχνά με τα δικαστήρια. Επίσης η Φραγκογιαννού δεν ήθελε τα κορίτσια και τα θανάτωνε, αλλά και ο Παπαδιαμάντης ήταν μοναχικός τύπος.

Όμως η «Φόνισσα» δεν αποτελεί το προσωπείο του, γιατί έχουν και αρκετές διαφορές. Ο Παπαδιαμάντης ήταν πολύ θρησκευόμενος και με αγάπη για τους συνανθρώπους του, ενώ η Φραγκογιαννού εικονικά επικαλείται το Θεό αφού διαπράττει εγκλήματα. (Χ. Σιταρίδης)

Ο Α. Παπαδιαμάντης τοποθετεί την ηρωίδα του, Χαδούλα Φραγκογιαννού, πλήρως εναρμονισμένη στο φυσικό χώρο της Σκιάθου π.χ. Από τη μητέρα της έχει μάθει τις ιαματικές δράσεις των βοτάνων και με τις γνώσεις της ως γιάτρισσα «συντηρεί» την οικογένειά της. Στη φύση καταφεύγει η Φραγκογιαννού, όταν καταδιώκεται από τους αστυνομικούς και η φύση, δηλ. η θάλασσα, την αγκαλιάζει θανάσιμα. Με τη βοήθεια του Google Earth και τουριστικών ιστοσελίδων ας προσπαθήσουμε να γνωρίσουμε την ιδιαίτερη πατρίδα του συγγραφέα. (Α. Σαχπαζίδης)

Ο Α. Παπαδιαμάντης χαρακτηρίστηκε ως ο «σκηνίτης της γραφίδος», ζει δηλ. αποκλειστικά από τα χρήματα που του αποφέρει η δημοσίευση των διηγημάτων και των μεταφράσεων. Περνά τη ζωή του με μεγάλη στέρηση την οποία μαρτυρεί και εμφάνισή του με το τριμμένο πανωφόρι. Αυτή η φτώχεια, η ανέχεια αντικατοπτρίζεται και στα έργα του. Ο Α. Πυρόβολος αναζήτησε στο σχολικό κείμενο της «Φόνισσας» πληροφορίες για την οικονομική και κοινωνική κατάσταση των ηρώων της νουβέλας και τον ρόλο της φτώχειας στην εξέλιξη του διηγήματος.

«Η γεμάτη οικονομικές δυσκολίες ζωή του συγγραφέα, η περιορισμένη σε παροχές ζωή του φαίνεται από τον τρόπο γραφής του και τα λεγόμενά του. Συγκεκριμένα οι ήρωες της νουβέλας είναι άνθρωποι κατώτερης οικονομικής τάξης όπως αποδεικνύει το απόκοσμο περιβάλλον του φτωχικού δωματίου, το φόντο όπου πρόκειται να συντελεστεί ο πρώτος φόνος: «Ο μικρός λύχνος, κρεμαστός, ετρεμόσβηνε κάτω του φατνώματος της εστίας. Έρριπτε σκιάν αντί φωτός εις τα ολίγα πενιχρά έπιπλα, τα οποία εφαίνοντο καθαριώτερα και κοσμιώτερα την νύκτα. Οι τρεις μισοκαυμένοι δαυλοί, και το μέγα ορθόν κούτσουρον της εστίας, έρριπτον πολλήν στάκτην, ολίγην ανθρακιάν και σπανίως βρέμουσαν φλόγα» Στη συνδετική περίληψη δίνονται στοιχεία για τους γονείς της Φραγκογιαννούς που την αδίκησαν περιουσιακά και την καταδίκασαν να ζήσει και αναστήσει την οικογένειά της με πολλές στερήσεις.

Η φτώχεια του συγγραφέα αποκαλύπτεται από την ρεαλιστική περιγραφή της γενέτειράς του, τη Σκιάθο και τη δυστυχία των καθημερινών ανθρώπων. Οικονομικοί λόγοι οδήγησαν τα βήματα της Χαδούλας μέχρι το σπίτι του Γιάννη του Περιβολά όπου θα διαπράξει το διπλό φόνο: «εσυλλογίσθη να του πουλήση δούλευσιν, με τα βότανα που είχε στο καλαθάκι της, υποσχόμενη αυτώ «μαντζούνια» προς ίασιν της γυναικός του. Είτα ευθύς πάλιν είπε καθ’εαυτήν:
     «Τι δούλεψη να κάμη κανείς στη φτώχεια!...»

 Τέλος, οι τραγικές καταστάσεις που αναπολεί η Φραγκογιαννού στα όνειρά της δηλ. το ότι πέρασε τη ζωή της ως «οικιακή δούλα» και τίποτα παραπάνω, χωρίς να πάρει ούτε σταλιά αγάπη από την ίδια της τη μητέρα, υποδηλώνει ότι η ζωή του συγγραφέα ήταν μετριότατη και χωρίς τη δυνατότητα να ικανοποιήσει τις συναισθηματικές του ανάγκες του.»